آموزش الکترونیکی استعاره ای است برای محیط های آموزش و یادگیری، با محور قرار دادن فراگیران به جهت تحقق یادگیری آموزش الکترونیکی از فناوری شبکه گسترده جهانی (World Wide Web) بهره می گیرد، ولی به هیچ وجه به آن محدود نمی شود.
در تعریف آموزش الکترونیکی (e-Learning) روشهای نوین آموزش مبتنی بر فناوری آموزش الکترونیکی با عناوین متفاوتی مانند روشهای جایگزین، رسانه های نوین و چندرسانه ای، رسانه دانش، بهترین راه حل آموزشی و غیره خوانده شده است، اما به نظر می رسد بهترین عبارت که تعریف جامع و کاملی از تمام نامهای مذکور باشد، همان آموزش مجازی است.
هر چند آموزش الکترونیک از فناوری شبکه گسترده جهانی (World Wide Web) بهره می گیرد، ولی به هیچ وجه به آن محدود نمی شود. در عرصه آموزش الکترونیکی، علاوه بر آموزش بر مبنای وب، آموزش غیرحضوری، آموزش از راه دور، تعلیم و تربیت از راه دور، بازآموزی ، خودآموزی و آموزش بر مبنای رایانه Computer Based Training CBT نیز می توانند مطرح شوند. در این فصل به تعاریف مختلف، ضرورتها، مزایا و معایب سیستم آموزش مجازی می پردازیم و اشکال متفاوت آن را بررسی می کنیم. آموزش آنلاین، تعریفی است برای امکانات آموزشی و یادگیری، با محور قرار دادن دانش پژوهان برای تحقق فراگیری موقعیتی، یادگیری تجربی و مسأله مدار (به عنوان قلب آموزش مجازی) از راه ترکیب تکنولوژی های نو، در این سیستم یک کلاس درس الکترونیکی مطرح است که هسته هوشمند سیستم به حساب می آید و یک شبکه، که محل حضور مجازی دانش پژوهان است و یک ماهواره که از راه امواج کوتاه یا کابل، آنها را به هم مرتبط می سازد.
تولید محتوا (Content Creation) در آموزش الکترونیکی
مبحث تولید محتوا در دوره های مبتنی بر آموزش الکترونیکی (e-Learning) از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از مشکلات موجود در آموزش مجازی استفاده اغلب پیاده کنندگان دوره های آموزش الکترونیکی (Virtual Training) از محتویات موجود آموزشی و استقرار آنها بر روی صفحات نمایشگر کامپیوتر است. حداکثر میزان ارتباط متقابل با فراگیران، مطالعه و خواندن متن بر روی صفحه نمایشگر و کلیک نمودن برای رفتن به صفحه بعد است.
در دوره های آموزش الکترونیکی باید از متن استفاده کرد. در این راستا لازم است مسئولیت بیشتری به متن ها سپرده شود بعبارتی متون دارای مفهوم بیشتری باشند. در یک سامانه یادگیری الکترونیکی (Electronic Learning System) توصیه می شود که متن های موجود در هر صفحه بیش از ۶ خط بر روی صفحه نباشد و به منظور فراگیری مناسب فراگیران و کاربران نرم افزار آموزش مجازی LMS، باید از سایر عناصر و امکانات ارائه موضوع و محتوی استفاده کرد.
در یک سامانه آموزش مجازی (Virtual Learning System) متن های ارائه شده نباید به صورت انیمیشن بر روی صفحه ظاهر گردند. در نرم افزار تدریس آنلاین (Online Teaching Software)، نمایش و یا عدم نمایش متن ها در فواصل زمانی و با توجه به اخذ فیدبک های لازم از فراگیران و یا استقرار متن در بخش دیگری از صفحه با توجه به شرایط آموزشی بوجود آمده می تواند نتایج مثبتی را در امر آموزش بدنبال داشته باشد. در سیستم آموزش مجازی (Virtual Education System) در صورتیکه فراگیران پاسخ های نادرست به سوالات ارائه شده دهند، می توان با نمایش متن و یا توضیحات کمکی آنها را از نوع اشتباه انجام شده در سریعترین زمان ممکن آگاه ساخت. در سامانه آموزش مجازی برای تمام متن های استفاده شده در یک دوره آموزشی باید ایندکس مناسبی ایجاد نمود تا در صورت تمایل و یا ضرورت توسط فراگیران با استفاده از روش های جستجو مورد استفاده قرار گیرد.
برخی از فواید آموزش الکترونیکی:
-
در انواعیادگیری الکترونیکی ما با جهانی شدن دانش، یادگیری و برنامه درسی، امکان بقاء و ثبات جوامع آموزشی، تحقق عدالت در نظام آموزشی، افزایش سطح علمی جامعه یادگیری، منعطف شدن فرآیند یادگیری دربرابر نیازها و سبکهای فراگیران، پرورش کلیه استعدادهای فراگیران بجای نخبه گرایی روبرو هستیم.
-
آموزش مادام العمر ، یادگیری بین المللی با کمکآموزش الکترونیکی در عصر جهانی شدن، ادغام مفاهیم انتزاعی با زندگی افراد، تأکید بر مهارت های تشخیصی و بازترکیبی، یادگیری شخصاً هدایت شده، دستیابی به اهداف سطوح بالای یادگیری شناختی و فرا شناختی و پرورش مهارت های تفکر جانبی از دیگر مزیت های در خور توجه آن می باشد. این رویکرد درصورت برنامه ریزی و اجرای صحیح قادر به ارتقای افق فکری فراگیران، تغییر و تحول مستمر دیدگاه آنها ودر نهایت تلاش برای پوشش دادن الزامات ناشی از آن است.
-
تربیتشهروندانی مسوولیت پذیر که در جامعه اطلاعاتی پیامدهای اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی فناوری و رسانه های گروهی را به درستی درک می کنند.
آموزش الکترونیکی به عنوان الگوی جدید ، شیوه آموزش را دگرگون کرده است . قابلیت های بالای این سیستم آموزشی و تقاضای گسترده برای آموزش مجازی و عدم امکان اجابت این حجم بالا از درخواستها در نظام آموزشی فعلی، اهمیت و ضرورت به کارگیری آموزش الکترونیکی را انکار ناپذیر کرده است .از اینرو شیوه و چگونگی اموزش الکترونیکی بسیار مورد توجه می باشد . در راستای یادگیری مجازی در سامانه یادگیری الکترونیکی کتابخانه ها ملزم به پیشرفت همزمان و متناسب با نیاز روز و ارائه خدمات جدید در سامانه آموزش الکترونیکی می باشند
آموزش الکترونیک برای چه کسانی مناسب است؟
توجه داشته باشید که eLearning برای همه مناسب نیست. از آنجایی که دوره های آموزش الکترونیکی از نظر زمان بندی انعطاف پذیری زیادی دارد و دانش آموزان هر موقع که بخواهند به آن دسترسی دارند، یک فراگیر آموزش آنلاین باید خودش نظم داشته باشد و به طور منظم کار کند تا بتواند با سایر شرکت کننده ها و هم کلاسی های خود هماهنگ باشد. معمولا، یک کتاب درسی درست همانطور که در یک برنامه منظم دانشگاه یا مدرسه معمولی و حضوری لازم است، مورد نیاز است. اگرچه در یک کلاس آنلاین با بقیه دانش آموزان دور هم ننشسته اید، اما در دوره های آموزش الکترونیک اغلب دانش آموزان گروه بندی می شوند. اعضای گروه ها مواد درسی را جداگانه یاد می گیرند اما به صورت همزمان، و انتظار می رود در طول هفته با یکدیگر و از طریق انجمن های گفت و گو که معمولا در سیستم مدیریت آموزشگاه و کلاس مجازی وجود دارد، همکاری کنند. آن چه که برنامه ریزی شده است، از انجام آزمون آنلاین گرفته تا ارسال تکالیف باید تا تاریخ تعیین شده انجام شوند. کسب این نظم و انضباط شخصی، و همچنین مدیریت زمان و مهارت های سازمانی، زمان می برد. اگر شما جز افرادی هستید که به خود-انضباطی رسیده اند و رفتاری سازمان یافته دارند، آموزش الکترونیک برای شما مناسب خواهد بود.
